قارچ لثه: علل، علائم و درمانهای مؤثر
قارچ لثه، همچنین به عنوان برفک دهان یا کاندیدیازیس دهان شناخته میشود، یک عفونت قارچی شایع است که لثهها و حفره دهان را درگیر میکند. این مقاله به بررسی علل، علائم و درمانهای مختلف قارچ لثه میپردازد. حفظ سلامت دهان و دندان در پیشگیری و مدیریت این بیماری بسیار مهم است.
قارچ لثه یا برفک دهان نوعی عفونت قارچی است که میتواند لثه، زبان و سایر نواحی داخل دهان را درگیر کند. این به دلیل رشد بیش از حد قارچ کاندیدا، یک میکروارگانیسم طبیعی در دهان ایجاد میشود. در حالی که کاندیدا به طور معمول در مقادیر کم وجود دارد، عوامل خاصی میتوانند منجر به رشد بیش از حد آن و در نتیجه قارچ لثه شوند.
سلامت دهان و دندان نقش حیاتی در بهزیستی کلی ما دارد. بی توجهی به بهداشت دهان و دندان میتواند منجر به مشکلات مختلف سلامت دهان از جمله قارچ لثه شود. درک علل، علائم و درمانهای موجود برای قارچ لثه برای حفظ سلامت دهان ضروری است.
علل قارچ لثه
عوامل متعددی میتوانند در ایجاد قارچ لثه نقش داشته باشند. درک این دلایل میتواند به پیشگیری و مدیریت مؤثر این بیماری کمک کند.
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: بهداشت نامناسب دهان و دندان یکی از علل اولیه قارچ لثه است. عدم استفاده منظم از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باعث رشد باکتریها و قارچها در دهان میشود که منجر به عدم تعادل در میکروبیوتای دهان و ایجاد محیطی مناسب برای قارچ لثه میشود.
سیستم ایمنی ضعیف: سیستم ایمنی ضعیف میتواند خطر ابتلا به قارچ لثه را افزایش دهد. شرایط پزشکی مانند اچآیوی – ایدز، دیابت و داروهای خاصی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند، میتوانند توانایی بدن را برای مبارزه مؤثر با عفونتهای قارچی به خطر بیندازند.
استعمال دخانیات و دخانیات: مصرف سیگار و تنباکو با افزایش خطر ابتلا به قارچ لثه مرتبط است. مواد شیمیایی موجود در محصولات تنباکو میتواند بافتهای دهان را تحریک کرده و آنها را مستعد رشد بیش از حد قارچها کند.
تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بارداری یا یائسگی رخ میدهد، میتواند باعث عدم تعادل در میکروبیوتای دهان شود و خطر ابتلا به قارچ لثه را افزایش دهد. نوسانات هورمونی همچنین میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و بیشتر به ایجاد عفونتهای قارچی کمک کند.
علائم قارچ لثه
شناخت علائم قارچ لثه برای تشخیص زودهنگام و درمان سریع بسیار مهم است. علائم زیر ممکن است نشان دهنده وجود قارچ لثه باشد:
قرمزی و تورم: یکی از علائم شایع قارچ لثه قرمزی و تورم لثه است. لثههای عفونی ممکن است ملتهب، حساس به نظر برسند و ممکن است در لمس احساس درد کنند. قرمزی و تورم اغلب در نواحی خاص موضعی است یا ممکن است کل خط لثه را تحت تأثیر قرار دهد.
لکههای سفید روی لثه
یکی دیگر از نشانههای بارز قارچ لثه وجود لکههای سفید یا پلاکهای کرمی روی لثه است. این لکهها میتوانند روی سطح لثه، زبان یا داخل گونهها ایجاد شوند. ممکن است ظاهری شبیه کشک داشته باشند و به راحتی خراشیده شوند و یک ناحیه قرمز زیر آن باقی بماند.
بوی بد دهان: بوی بد دهان مداوم که به نام هالیتوز نیز شناخته میشود، میتواند از علائم قارچ لثه باشد. رشد بیش از حد قارچ کاندیدا در دهان میتواند بوهای نامطبوع ایجاد کند و در نتیجه بوی بد دهان مزمن را ایجاد کند. حتی با رعایت بهداشت دهان و دندان، بوی بد ممکن است باقی بماند که نشان دهنده عفونت قارچی زمینهای است.
خونریزی لثه: قارچ لثه میتواند باعث حساس شدن لثهها و مستعد خونریزی شود. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن یا حتی خوردن برخی غذاها ممکن است منجر به خونریزی لثه شود. خونریزی معمولاً خفیف است و میتواند در نتیجه التهاب و تحریک ناشی از عفونت قارچی باشد.
تشخیص قارچ لثه
برای تشخیص قارچ لثه، یک متخصص دندانپزشکی معاینه کامل حفره دهان را انجام میدهد. آنها به دنبال علائمی مانند قرمزی، تورم، لکههای سفید و خونریزی لثه خواهند بود. در برخی موارد، آزمایشهای اضافی ممکن است برای تشخیص دقیق ضروری باشد.
معاینه دندانپزشکی: در طول معاینه دندان، دندانپزشک لثه، زبان و سایر بافتهای دهان را به صورت چشمی بازرسی میکند. آنها هر گونه نشانه عفونت قارچی را جستجو میکنند و سلامت کلی دهان را ارزیابی میکنند.
آزمایشات میکروبیولوژیکی: در موارد خاص، دندانپزشک ممکن است برای انجام آزمایشات میکروبیولوژیکی از ناحیه آسیب دیده نمونه برداری کند. این آزمایشات شامل کشت نمونه در آزمایشگاه برای شناسایی نوع خاصی از قارچ عامل عفونت است.
بیوپسی: در موارد نادری که تشخیص نامشخص است، ممکن است بیوپسی توصیه شود. یک نمونه بافت کوچک از ناحیه آسیب دیده گرفته میشود و برای تجزیه و تحلیل بیشتر به آزمایشگاه فرستاده میشود. بیوپسی میتواند به رد سایر علل بالقوه و ارائه یک تشخیص قطعی کمک کند.